Już tylko miesiąc dzieli nas od Nowego Roku, w którym zacznie obowiązywać szereg nowych przepisów. Najważniejsze zmiany w 2016 roku będę dotyczyły macierzyństwa, umów zleceń, zmian w Kodeksie Pracy oraz wprowadzenia udogodnień dla osób z własną działalnością gospodarczą. Zebrałam dla Was kilka najważniejszych informacji, o których należy wiedzieć.
Kodeks Pracy
Pierwsza zmiana dotyczy Ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie kodeksu pracy < Dz.U. 2015 poz.1220 >,która zacznie obowiązywać w Polsce od 22 lutego 2016. Jako ciekawostkę dodam, że nasz Kodeks Pracy ma już 40 lat i był nowelizowany prawie 90 razy. Co się teraz zmieni ?
Umowa na czas określony – tutaj ustawodawcy postanowili walczyć z wieloletnim zatrudnianiem pracowników na zasadach umów na czas określony. Według nowych przepisów łączny okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony u danego pracodawcy nie może przekroczyć 33 mc. Dodatkowo liczba podpisanych umów na czas określony nie może przekroczyć trzech umów. Czyli praca na czas określony może być wykonywana u jednego pracodawcy:
- Do 33 mc – po tym czasie zaczyna obowiązywać umowa na czas nieokreślony lub
- W tym czasie możemy podpisać maksymalnie 3 umowy na takich zasadach – nawet jeśli łączny okres umów będzie krótszy od 33 mc. i tak czwarta podpisana umowa będzie obowiązywać na zasadach umowy na czas nieokreślony.
Wprowadzone zmiany nie będą dotyczyły osób zatrudnionych na umowach dorywczych i sezonowych, umowach na zastępstwo oraz przy pracy przez okres kadencji. Powyższe zmiany wchodzą w życie 22 lutego, a więc od tego czasu zacznie obowiązywać limit. Ustawodawcy pozostawili możliwość dodatkowego zatrudnienia na okres próbny do 3 mc. Tak więc po zmianach – pracownik nie przepracuje więcej niż 3 lata na umowach terminowych <okres próbny do 3 mc. plus limit czasu zatrudnienia na umowach na czas określony do 33 mc. >
Okres wypowiedzenia – Ustawodawcy postanowili także zmienić okresy wypowiedzenia. Od momentu wejścia w życie ustawy – wypowiedzenie będzie zależało od stażu pracy, a nie od rodzaju umowy <na czas określony czy nieokreślony>
- Staż pracy do 6 mc. – okres wypowiedzenia 14 dni
- Staż pracy od 6 mc. do 3 lat – okres wypowiedzenia 1 miesiąc
- Staż pracy powyżej 3 lat – okres wypowiedzenia 3 miesiące
Umowy zlecenia
Od Nowego Roku zaczyna obowiązywać oskładkowanie umów zleceń do pułapu przynajmniej minimalnej krajowej <1850 brutto w 2016 r>. To kolejna zmiana od 2016 roku. Czyli – jeżeli posiadasz zlecenie na kwotę niższą od płacy minimalnej, to każda kolejna podpisana umowa także będzie podlegać pod ZUS aż do kwoty minimalnej krajowej. Do tej pory najczęściej zleceniodawcy dawali dwie umowy – pierwszą na niską kwotę, która podlegała pełnemu oskładkowaniu i drugą na kwotę wyższą – od której płacono tylko podatek i składkę zdrowotną. Każda kolejna umowa nie budziła obowiązku pełnej płatności składek. Zleceniobiorcy przez to nie mogli liczyć praktycznie na żadne świadczenia z ZUS-u, a o odkładaniu na emeryturę już nie wspomnę <pisałam o takim przypadku w artykule: umowa-zlecenie-a-zasilek-macierzynski>. Teraz będą do ZUS- u odprowadzane składki od umów do kwoty przynajmniej minimum krajowej.
Eksperci obawiają się jednak, że wprowadzone zmiany zamiast oczekiwanych korzyści dla pracowników, wprowadzą tylko chaos:
Po pierwsze – jeżeli ktoś posiada kilka umów zleceń – to od każdego jednego zlecenia dany zleceniodawca będzie musiał odprowadzać składki, aż łącznie uzbiera się to minimum <to może być faktycznie chaos, jeżeli ktoś żyje tylko z takich umów i ma ich kilka czy nawet kilkanaście różnych w miesiącu>.
Po drugie – zleceniodawcy mogą chcieć przerzucać koszty na pracowników – z tego faktu mogą nie być zadowolone osoby, których umowy są na niskie kwoty. Może się bowiem okazać, że zarabiają niewiele, a po zmianach dochodu będzie jeszcze mniej.
Po trzecie – eksperci obawiają się zwiększenia szarej strefy. Niektórzy bowiem mogą uznać te koszty za zbyt wysokie.
Po czwarte – już w tym momencie wielu zleceniodawców chcąc obniżyć koszty współpracy zapowiedziało swoim pracownikom przejście z tej formy na działalność gospodarczą, jako jedyne możliwe wyjście.
Macierzyństwo
Macierzyński dla każdego. Do tej pory o urlop macierzyński mogły się ubiegać tylko osoby zatrudnione na etacie lub wykonujące pracę na własnej działalności gospodarczej czy zleceniu, ale po opłacaniu ubezpieczenia chorobowego. Od 1 stycznia 2016 roku rodzice, którym do tej pory nie przysługiwał zasiłek, otrzymają 1 tyś. zł netto przez rok, bez względu na ich sytuację <bezrobotni, studenci, osoby na umowach o dzieło czy zleceniach bez opłacanego ubezpieczenia czy osoby prowadzące działalność na „małym zusie”>. Dotyczy to także osób, których kwota uzyskanego świadczenia będzie niższa niż 1000 zł ze względu na opłacane składki – Państwo wtedy pokryje tę różnicę.
~ Zmiany po Nowym Roku będą dotyczyły także okresu urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Jeżeli chodzi o łączną liczbę tygodni do wykorzystania, nic się tu zmienia. Zmiana dotyczy podziału urlopu i możliwości jej wykorzystania:
- Podstawowy urlop macierzyński wyniesie 2o tyg. <1 dziecko> ; 31 tyg. <2 dzieci>; 33 tyg. <3 dzieci>
- Urlop rodzicielski – do 32 tyg. <1 dziecko>/ do 34 tyg.<więcej dzieci>
Z urlopu rodzicielskiego – czyli tej drugiej części macierzyńskiego – będzie można skorzystać w kawałkach. Czyli cały przysługujący okres będzie można podzielić na maksymalnie cztery części, z czego ostatnie 16 tyg. urlopu będzie można wykorzystać w terminie do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Jeżeli w trakcie tego urlopu podejmie się pracę na 1/2 etatu to urlop ten się wydłuży.
Np. Podejmujesz pracę na 1/2 etatu podczas urlopu rodzicielskiego przez okres 10 tyg. Wtedy urlop zostanie wydłużony o połowę – czyli w tym przypadku o 5 tyg.
Dodatkowo tym urlopem można się podzielić z ojcem dziecka <jeżeli jest zatrudniony na etacie lub np. prowadzi własną działalność>.
Zmianie ulegnie także urlop ojcowski – teraz 2 tyg. urlopu tata będzie mógł wykorzystać w częściach do ukończenia przez dziecko 2 lat.
Urząd Skarbowy – jednoosobowa działalność gospodarcza
W tym momencie w całym kraju funkcjonuje już kilkadziesiąt Urzędów Skarbowych, w których uruchomiono centra obsługi podatnika <www.mf.gov.pl/administracja-podatkowa>. Do końca przyszłego roku takie punkty mają powstać w każdym urzędzie. Będzie można w nich uzyskać zaświadczenie o dochodach, załatwić wszystkie czynności związane z rozpoczęciem działalności < przesłać wniosek do CEIDG, uzyskać NIP, złożyć zgłoszenie płatnika składek oraz pozostawić papierowe dokumenty do ZUS-u>. Od Nowego Roku dodatkowo osoby, które rozpoczną bądź niedawno rozpoczęły prowadzenie swojej działalności, będą mogły bezpłatnie skorzystać z usług tzw. Asystenta. Każdy chętny będzie mógł złożyć wniosek do Naczelnika Urzędu, który w ciągu trzech dni wyznaczy specjalnego pracownika do pomocy. Asystent – przez okres do 1,5 roku od założenia działalności gospodarczej – będzie mógł pomagać świeżo upieczonemu mikro przedsiębiorcy. Do zadań takiego Asystenta będzie należało m.in.
- pomoc w zakresie wyboru formy opodatkowania; zwolnień z podatku VAT; pomoc w składaniu dokumentów drogą elektroniczną <e-Deklaracje>, pomoc w sprawach związanych z kasą fiskalną;
- udzielanie informacji na temat podatków; wydawanie zaświadczeń o dochodach, o niezaleganiu itp.
Do Asystenta młody przedsiębiorca będzie się mógł zwrócić także o poradę w sprawie uzyskania ulg, obowiązków i praw podatnika w związku z kontrolą podatkową, a także w sprawie ogólnej informacji o rodzajach spraw prowadzonych przez inne organy i ZUS w związku z prowadzoną działalnością.
Należy jednak pamiętać, że Asystent to taka „przyjacielska dłoń” urzędnika służąca poradą, a nie księgowa. Asystent nie poprowadzi za przedsiębiorcę jego ksiąg rachunkowych czy podatkowych. Nie sporządzi zeznania podatkowego ani za nikogo nie napisze pisma. Nie będzie mógł również reprezentować w postępowaniu przed organem administracji publicznej.
Myślę, że udało mi się zebrać wszystkie najbardziej niezbędne informacje. Przede wszystkim dziękuję Ci za spędzony tu ze mną czas. Jeżeli chcesz jeszcze coś dodać, to oczywiście zachęcam cię do napisania tego w komentarzu. Piszcie także swoje ewentualne odczucia na ten temat. Myślicie, że te zmiany w 2016 roku wpłyną pozytywnie na rozwój naszego kraju? Macie coś do powiedzenia na ten temat? Jestem ciekawa Waszych opinii 🙂
Udanego dnia Wam !
Diana
4 komentarze
Odnośnie zmian istotnych dla przedsiębiorców – warto dodać informację o zmieniających się zasadach obliczania zasiłków związanych nie tylko z rodzicielstwem. Dotychczasowe zasady postawiono na głowie.
Przy umowach zlecenia powstaje jeszcze jedno bardzo istotne zagrożenie dla samych zleceniobiorców. Otóż zleceniobiorcy są objęci ub. chorobowym dobrowolnym. I teraz zakładamy pomyłkę o którą nietrudno albo sytuację, gdy pracodawca po miesiącu dowiaduje się iż pracownik w danym miesiącu powinien mieć komplet składek i zgodnie z wcześniejszym oświadczeniem w przypadku ub. społecznego pracownik chciał być też objęty ub. chorobowym. Nie trzeba tu nawet złej woli – wystarczy że główny zleceniodawca (z której umowy mamy te 1850 minimalnego w 2016) zleca przelew wynagrodzenia 30stego popołudniu i wypłata wychodzi z banku 1 dnia kolejnego miesiąca i tak też wpływa do zleceniobiorcy. Z drugiej umowy przez to automatycznie tracimy możliwość ub. chorobowego niezależnie od woli tego drugiego pracodawcy i samego pracownika.
Wyjątkowo nieprzemyślana zmiana przepisów – nie sprawdzał tego praktyk… takich kwiatków i niedoróbek w nowych przepisach jest więcej.
Zgadzam się całkowicie z Twoim zdaniem Asiu, że nie jest to wszystko jasno wyjaśnione i dopracowane. Zapewne właśnie takiego chaosu obawiają się eksperci z tej dziedziny. Sama interpretacja wielu zapisów jest trudna do rozszyfrowania już na wstępie. Dlatego bardzo mocno się zastanawiam nad tym, jak to będzie wyglądać w „praniu”.
1. „Do 33 mc – po tym czasie zaczyna obowiązywać umowa na czas określony”
Na pewno taki miał być sens? 🙂
2. „Zmiana ta jest szczególnie korzystna dla matek prowadzących własną działalność gospodarczą, które do tej pory mogły tylko wykorzystać podstawowy urlop macierzyński i nie mogły same skorzystać z urlopu rodzicielskiego oraz nie mogły go „przekazać” pracującemu tacie dziecka”
Na rodzicielski osoby prowadzące DG idą od dawna, plus mogą oddać rodzicielski drugiemu z rodziców.
3.
To podział jest nowością od 2016…
3.
Dziękuję Asia za komentarz. Oczywiście powinno być nieokreślony – już poprawiłam 🙂